Công văn 14/BXD-QLN gửi Sở Xây dựng tỉnh Đồng Tháp về vướng mắc khi thực hiện chính sách nhà ở xã hội

1. Ngày 20/4/2009, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 18/NQ-CP về một số cơ chế, chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở cho học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo và nhà ở cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp tập trung, người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị. Tiếp theo đó, ngày 24/4/2009, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 03 Quyết định số 65/2009/QĐ-TTg, số 66/2009/QĐ-TTg và số 67/2009/QĐ-TTg để quy định chi tiết việc triển khai Nghị quyết nêu trên của Chính phủ. Theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật về hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật được quy định như sau: "Văn bản quy phạm pháp luật chỉ được sửa đổi, bổ sung, thay thế, huỷ bỏ hoặc bãi bỏ bằng văn bản quy phạm pháp luật của chính cơ quan nhà nước đã ban hành văn bản đó hoặc bị đình chỉ việc thi hành, huỷ bỏ hoặc bãi bỏ bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền". Đến nay, hiện chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào thay thế các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên.

2. Theo quy định hiện hành của pháp luật về nhà ở thì việc phát triển nhà ở dành cho công nhân làm việc tại khu công nghiệp do nhà nước hoặc các thành phần kinh tế tham gia đầu tư để cho thuê. Bên cạnh đó, công nhân làm việc tại khu công nghiệp cũng là đối tượng thu nhập thấp nên cũng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội do các thành phần kinh tế tham gia đầu tư.

Như vậy, trường hợp Chủ đầu tư dự án được giao đất để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động tại khu công nghiệp sẽ được thực hiện đầu tư để bán, cho thuê, cho thuê mua. Tuy nhiên, để quản lý đầu tư cũng như quản lý vận hành dự án sau này thì nên tách riêng từng dự án này, cụ thể như dự án nhà ở xã hội để cho thuê, dự án nhà ở xã hội để bán, cho thuê mua.

3. Theo quy định hiện hành của pháp luật về nhà ở trong trường hợp khu công nghiệp đã hình thành thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm rà soát, bổ sung quy hoạch, tổ chức thu hồi đất và bồi thường giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất mới để giao cho Ban quản lý khu công nghiệp của địa phương, hoặc doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, hoặc doanh nghiệp sản xuất trong khu công nghiệp...(các doanh nghiệp đó phải có chức năng kinh doanh bất động sản) để xây dựng nhà ở cho công nhân thuê.

Trường hợp doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng khu công nghiệpđầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, sau đó chuyển giao cho doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp khác đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thì kinh phí đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở công nhân được tính vào cơ cấu giá cho thuê theo quy định tại Thông tư số 15/2009/TT-BXD ngày 30/6/2009 của Bộ Xây dựng.

4. Ngày 23/6/2010, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2010/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn luật Nhà ở, theo đó điều kiện được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội là: Có mức thu nhập bình quân hàng tháng của hộ gia đình thuộc diện thu nhập thấp theo quy định của Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh.Nhằm giảm thiểu thủ tục hành chính đồng thời tạo điều kiện cho các chủ đầu tư, ngày 01/9/2010 Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 16/2010/TT-BXD hướng dẫn một số nội dung quy định tại Nghị định số 71/2010/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó các đối tượng được mua, được thuê, được thuê mua nhà ở xã hội là những hộ gia đình có mức thu nhập bình quân hàng tháng không thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân từ thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, do nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, nên trong từng giai đoạn cụ thể, UBND cấp tỉnh cân đối nhu cầu với khả năng đáp ứng nhà ở xã hội trên địa bàn, ban hành các quy định về những đối tượng sẽ được ưu tiên giải quyết trước theo mức độ khó khăn về nhà ở và thu nhập bình quân của hộ gia đình.

5. Tại văn bản số 500/BXD-QLN ngày 26/3/2010, Bộ Xây dựng đã hướng dẫn và giải thích về các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư khi triển khai dự án nhà ở cho công nhân và người thu nhập thấp tại đô thị (trả lời công văn số 11/UBND-NN.PTNT ngày 04/02/2010 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp). Các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư đã được hướng dẫn tại văn bản trên đều phù hợp và không có gì khác so với quy định tại Nghị định số 71/2010/NĐ-CP của Chính phủ.